Om de kaart te vergroten a.u.b. op het vakje in de linkerbovenhoek klikken! De grotere kaart opent op een nieuwe pagina.
14 december 2023
Wandelen door het geothermische dal en varen over het Lake Rotomahana meer
Eergisteren, 12 december, had ik een excursie geboekt voor een wandeling door het Waimangu Volcanic Valley dal en een boottocht over het Lake Rotomahana meer – een gebied dat zo’n 25 kilometer ten zuidoosten van Rotorua ligt. Het is een vallei waar veel vulkanische en geothermische activiteit plaatsvindt en die pas na de grote uitbarsting van de Mt. Tarawera op 10 juni 1886 is ontstaan. De excursie bestond uit twee gedeelten: eerst een voettocht door het dal langs het Waimangu Stream beek diet uitmondt in het Lake Rotomahana meer, waar het tweede gedeelte plaatsvond, een boottocht over het meer met zich op de nu rustige vulkaan! Ik had gekozen voor de excursie die om 11.00 uur begon – ik had dus twee uur voordat het bootje om 13.00 uur zou vertrekken voor de tocht over het meer.
Na een rustig autoritje over de doorgaande State Highway nr. 5 sloeg ik af naar een veel smallere en bochtigere weg door een groen en bergachtig landschap. Er stond nogal wat wind, waardoor de uitbundige kerstversieringen rond de brievenbussen en de toegangshekken strak wapperden – een opblaasbare Santa was half van een dak gewaaid! Waar de verharde weg ophield stond een bord met de slogan: “How the world began“, hoe de wereld is begonnen! Hier begon ook de excursie.
“How the world began” – hier op 10 juni 1886!
Vanaf deze plek werd de uitwerking van vulkanisme goed zichtbaar, nog meer dan de vulkaan-gerelateerde landschappen die ik tot nu toe op het Noordereiland had gezien: eerst in Auckland en nu in Rotorua en omgeving. Dit komt doordat het gebied hier, tezamen met de rest van Nieuw-Zeeland, deel uitmaakt van de Pacifische Ring van Vuur (Pacific Ring of Fire). Deze Ring heeft feitelijk de vorm van een hoefijzer: dit loopt vanaf Nieuw-Zeeland via Indonesië, Japan en het Russische schiereiland Kamtsjatka naar Alaska en dan verder langs de westkust van Canada en van Noord- en Zuidamerika naar het zuiden. De veelvuldig optredende aardbevingen en vulkaanuitbarstingen worden veroorzaakt door de bewegingen van de tektonische platen in deze regio, die onder elkaar schuiven. In totaal zijn er 425 vulkanen in deze Ring of Fire – hiervan zijn er 128 actief en 65 gevaarlijk, waaronder ook enkele in Nieuw-Zeeland. Op het Noordereiland ligt het uitgestrekte North Island Volcanic Plateau, dat ook het Central Plateau wordt genoemd en waar vulkanen, vlakten bedekt met lava en kratermeren te vinden zijn. Het noordelijkst gelegen gebied is de Taupō Volcanic Zone die zich uitstrekt vanaf de kust in het noorden, de Bay of Plenty met de nog steeds actieve vulkaan op het White Island, via Rotorua en de vulkaan Mt. Tarawera naar het zuiden tot aan het National Park Tongariro met de drie actieve vulkanen Mt. Tongariro, Mt. Ngāuruhoe en Mt. Ruapehu (m’n volgende etappeplaats!). De vulkaan Mt. Tarawera ten zuiden van Rotorua was in de voorafgaande 18.000 jaren vijf keer uitgebarsten – voor het laatst op 10 juni 1886. Vanaf dat moment ontstond er in het dal dat ten zuidwesten van de vulkaan ligt, pas echt vulkanische activiteit. Het heet nu het Waimangu Volcanic Valley dal. In het Māori betekent Waimangu “zwart water” en verwijst naar het door modder en gesteente zwart gekleurde water dat omhoog gespoten werd door de grote geiser die daar van 1900 tot 1904 actief was en die nu is uitgedoofd.
De wandeling door de vallei: eerst naar de Echo Crater met het Frying Pan Lake meer
In het ruim opgezette informatiecentrum met café kreeg ik twee brochures mee met uitgebreide toelichting op vele interessante punten tijdens de voettocht en tijdens de boottocht. Vanaf het hoog gelegen veranda had ik een prachtig uitzicht over de groene Waimangu Volcanic Valley vallei en de nu stille vulkaan Mt. Tarawera (waarvan de top 1.111 m hoog is). Nu is het landschap weer mooi groen, maar na de eruptie was al het planten- en dierenleven uitgeroeid. Alles wat er nu staat is vanzelf weer teruggekomen! Ook enkele Māori-nederzettingen zijn destijds onder een dikke laag as en vulkanisch gesteente bedolven: sommige van de ontheemde Māori zijn toen verhuisd naar het dorp dat ik eergisteren heb bezorgd, naar Whakarewarewa…
Het eerste duidelijke teken van de uitbarsting uit 1886 is de meest zuidwestelijke krater, de 50 meter diepe Southern crater met het door regenwater gevoede meertje, het Emerald Pool meer. Het water is koud: in de krater is sinds de uitbarsting geen werkelijk vulkanische activiteit geweest, op een paar modderpoeltjes en wat warme stukken grond na. De kleur van het water varieert van groen naar bruinig en blauw al gelang het groeistadium van de in overvloed aanwezige algen en van drijvend rood Kroosvaren (Azolla).
Ook het invallende zonlicht heeft invloed op de kleur van het water!
Een paar minuten later en een flink aantal meters hoger was er een uitzichtpunt over de vallei – er steeg wel waterdamp op uit het Frying Pan Lake meer, dat zich gevormd heeft in de Echo Crater en ook uit de hoge rotsen, de Cathedral Rocks, erachter!
Op een informatiebord over het ontstaan van de Echo Crater stond ook een foto die in november 1886, een paar maanden na de uitbarsting, is genomen. Hierop is goed te zien hoe kaal de ontstane berghellingen zijn!
Inmiddels heeft de begroeiing zich geheel en op eigen kracht hersteld! Het Frying Pan Lake meer, dat in 1963 de niet vaak gebruikte naam “Waimangu Cauldron“ (de Waimangu Kookketel) kreeg en dat zich heeft gevormd in de Echo Crater, is de grootste warmwaterbron ter wereld. Het bevat zuur water (met koolzuur en waterstofsulfide) van 50–60°C en beslaat een oppervlakte van 3,8 hectare. Diep is het meer niet: 5½ meter, maar bij fumaroles kan het wel meer dan 18 meter diep zijn. Na de eruptie van 1886 liep een gedeelte van de kraterbodem vol met regenwater en verwarmd grondwater, maar na de grote uitbarsting in de Echo Crater van 1 april 1917, waardoor de krater veel groter werd, vulde het meer zich vanuit hete bronnen die 5 tot 10 kilometer onder de oppervlakte liggen. Het is nog steeds voornamelijk regenwater dat door de poreuze bodem sijpelt en na de ondergrondse opwarming snel weer opstijgt. De laatste uitbarsting in de krater vond plaats op 22 februari 1973. Kleurrijke sinterafzettingen zijn nog zichtbaar op de westelijke oever van het meer. Het dampende water in het meer wekt de indruk dat het kookt, maar dat komt vooral door de kooldioxide en de waterstofsulfidegassen die naar de oppervlakte opstijgen. De gemiddelde temperatuur van het meer is “slechts” rond de 55°C.
Van dichtbij zijn de dampen goed zichtbaar, net als de drijvende depots van zwavel en van algen. Toch hebben de dampen hier niet die typische zwavelgeur zoals ik die in Rotorua heb geroken… Ook hier groeien Kānuka-struiken tot in het water – dit is de ondersoort (Prostrate Kānuka, Kunzea ericoides var. microflora) die temperaturen tot 50°C verdraagt!
Aan de noordkant steekt een hoge steile rots uit het water: de Cathedral Rock die tot aan de uitbarsting van 1917 vanwege zijn vorm ook wel “Gibraltar Rock” werd genoemd. Deze rots is van vulkanische aard en zeker 60.000 jaar oud en daarmee ouder dan de Mt. Tarawera zelf! Ook hieruit stijgen dampen uit de fumaroles op.
Het gebied is sinds 1886 steeds in beweging gebleven. Voordat de Echo Crater in 1917 uitbarstte had zich een ander natuurfenomeen voorgedaan. Van 1900 tot 1904 was vlak bij het meer een echte geiser ontstaan: de enorm grote Waimangu Geyser, die zijn naam ontleende aan het door modder en stenen zwartgekleurde water. Het water spoot gedurende 5 à 6 uur tot wel 460 meter de lucht in – en dat iedere 36 uur! Hiermee werd het gehele dal tot een grote toeristische attractie. Na 1904 nam de regelmaat in het spuiten af en in 1908 hield de geothermische activiteit van de geiser helemaal op. In het gebied is hiervan nu niets meer te zien. Wel wordt er een verband gelegd tussen het uitdoven van de geiser en de uitbarsting in de Echo Crater van 1917.
De wandeling door de vallei: naar de Inferno Crater en naar het Lake Rotomahana meer
Doordat de Waimangu Stream die uit het Frying Pan Lake meer naar het noordoosten stroomt, verschillende zuurtegraden heeft (van erg zuur – 3,8pH – tot erg basisch – 8,5 pH) komen er meerdere soorten algen voor, in verschillende kleuren. Ook zijn er depots van verschillende metalen, zoals antimoon en arsenicum. Dit leverde natuurlijk prachtige plaatjes op!
Het was tijdens de wandeling niet overmatig druk, maar er waren natuurlijk wel punten waar iedereen bleef staan om foto’s te maken – al dan niet met het eigen aangezicht op de voorgrond. Het was ook mogelijk geweest om de wandeling onder leiding van een gids maken. Ik vond zelf de info in de brochure voldoende, maar soms luisterde ik toch even mee met wat de gids aan zo’n groep vertelde. Ik zag behalve de gebruikelijke gifdozen op de grond ook een soort wespenval in een boom hangen. Ik nam de gelegenheid te baat om aan een gids te vragen waar die val voor diende. Het bleek een bijenval te zijn: dit was de tijd van het jaar dat koninginnen uitvlogen en op deze manier konden de rangers hen vangen om daarmee extra kolonies te stichten. Mooi idee. Ergens anders zag ik een wat verdekt opgesteld huisje op hoge poten staan: hier worden de ontwikkelingen in de natuur gemonitord en de gegevens verwerkt voor een nog beter natuurbehoud in dit bijzondere geothermische gebied.
Een volgend highlight in de wandeling was de Inferno Crater die via een smal en steil pad te bereiken was. Eenmaal aangekomen boven op de smalle kraterrand is er een indrukwekkend uitzicht over de ronde krater met water van een onwaarschijnlijk lichtblauwe kleur. Het meer wordt beschouwd als het grootste geiserachtige verschijnsel ter wereld. De eigenlijke geiser is niet te zien: die bevindt zich op de bodem van het meer, maar er zijn verschillende fumaroles op de oever en in de bergwand achter het meer. Met dit Inferno Crater Lake meer is iets bijzonders aan de hand: de waterstand fluctueert in vier fasen van elk vijf tot zeven weken! In 1901 merkte men dat er een verband bestond tussen het waterniveau in het Inferno Crater Lake meer en de spuitcyclus van de Waimangu Geyser. Ook nu staat het meer duidelijk in verbinding met het nabij gelegen Frying Pan Lake meer: stijgt het waterniveau in het Inferno Crater Lake, dan daalt het in het Frying Pan Lake meer. Er is nergens op de wereld een dergelijke cyclus in hydrothermale systemen te vinden… Als het meer overstroomt, vloeit water dat tegen het kookpunt aan is, door een natuurlijk afvoerkanaal in de Waimangu Stream beek en doodt daar alle groenblauwe algen… Het water heeft niet alleen een hoge temperatuur, maar het heeft ook een buitengewoon hoge zuurtegraad: tot 2,2 pH! Het verschil in waterniveau kan door de fluctuaties wel 12 meter zijn. De kleur van het water varieert hierdoor ook sterk: als het waterniveau laag is, geven de minuscule witte silica-deeltjes in het water een grijze kleur aan het water, terwijl bij een hogere waterstand het water die typische hemelsblauwe kleur krijgt – vooral nadat het overtollige water is weggevloeid. Dat was dan blijkbaar het geval op het moment dat ik er was!
Door de uitbarsting van de Mt. Tarawera in 1886 is deze Inferno Crater ontstaan in de bergwand van de Mt. Haszard. Nu is er ook de mogelijkheid om vanaf de kraterrand een aparte wandelroute te volgen, de Mt. Haszard Trail, die volgens de brochure zeker de moeite waard is, maar niet zonder risico: de route is niet alleen erg steil, maar gaat ook door ruig terrein met hete ondergrond en door struikgewas afdekte diepe schachten in de rotsen… Ik ging dezelfde weg terug als die ik gekomen was en werd beloond door een veelkleurig schouwspel in de Waimangu Stream beek. Het voetpad hier wordt ook wel de “Te Ara Mokoroa Terrace“, de Long abiding path of Knowledge, genoemd. Deze terrasvormige silica-structuren zijn gevormd door een hete bron die in 1975 opeens aan de oppervlakte kwam. Omdat dit vlak bij de plek was waar de Waimangu Geyser was geweest, meende men destijds dat deze bron misschien een voorbode was van iets veel groters – daarom koos men deze naam omdat die de pogingen van wetenschappers om de natuur te begrijpen goed weergaf…
Meer stroomafwaarts was een kleine geiser in de Waimangu Stream beek die voortdurend een fonteintje van stomend water uitspuwde. Het water verwoei een beetje door de krachtige wind. De geiser ligt op de Bird’s nest terrace. Heel toepasselijk was er een klein musje aan het foerageren in het water – koude pootjes zal het niet hebben gehad!
Verder stroomafwaarts zijn er nog meer plekken met veel minerale afzettingen in de Waimangu Stream beek en ook op de oevers. Er waren hier en daar kleine watervalletjes in de beek en ergens was ook een kleine boomvaren over de beek gevallen, die gewoon verder groeide!
Over boomvarens gesproken: deze groeiden hier in overvloed. De varens die als solitair stonden hadden frisgroene bladeren in de top, met daaronder een krans van lichtbruine bladeren. De volgende fase van verval was dat het bruine blad omboog en langs de stam naar beneden ging hangen. Daarbij werd pas goed zichtbaar hoe verfijnd de bladpatronen zijn!
Halverwege de wandeling kwamen de Mt Tarawera (1.111m) en het Lake Rotomahana meer in zicht: een verstild moment.
Niet lang daarna voerde de route langs een kleurrijke berghelling: er was een groot verschil tussen de aardlagen: er waren onder zwarte en rossige lagen dikke witte banden van puimsteen die bij de uitermate heftige uitbarsting van de Taupō supervulkaan ongeveer 26.500 jaar geleden in de wijde omgeving is verstrooid. Het Lake Taupō dat hemelsbreed op 80 kilometer afstand van Rotorua ligt, is ontstaan in de caldera van deze vulkaan. Ook was er een rotswand met helder wit kaolien, de heel fijne kleisoort waarvan porselein wordt gemaakt: deze is ontstaan doordat de vaste rots door de hitte en de gassen in de uit de fumaroles opstijgende stoom van structuur is veranderd.
Verder stroomafwaarts was de wandelroute dwars door een rots heen aangelegd, zo te zien ook van puimsteen. Boven de nauwe doorgang vormden de bomen en struiken een groen “tunneldak”. Er was ook een stuk van de wandelroute onlangs aangepast: in de kale grond van de helling kwamen de eerste varens alweer tevoorschijn met geelgroene bladeren die zich elegant ontrolden vanuit het bruine hart. De kracht van de natuur om zich te herstellen werd hier in het klein getoond!
Na deze passage verbreedde het dal zich: hier ligt het Marble Terrace, een vlakte met sinterafzettingen, die van hetzelfde materiaal zijn als de beroemde, maar na de uitbarsting van de Mt. Tarawera niet meer zichtbare Pink and White Terraces in het meer. De afzettingen zijn afkomstig van water met een hoog silica-gehalte en van een hoge temperatuur (bijna 100°C!) dat in golfbewegingen uit een warme bron onderaan de bergwand stroomt. Die plek was duidelijk te zien aan de opstijgende waterdamp! De stenige ondergrond is ontstaan in de jaren 1970 toen de waterspiegel in het Lake Rotomahana meer veel hoger was dan nu en de Waimangu Stream beek regelmatig overstroomde. Het was een buitengewoon fleurig gezicht: de geelgroene vlakken met algen op de voorgrond met daarachter de stoom van de bron en de berghelling waar de Manuka bomen nog wittig bloeiden.
Er was wel een groot contrast tussen het geelgroen van de Marble Terrace vlakte en de helderblauwe Waimangu Stream beek die daarnaast stroomde. Ik vond het een fascinerend idee dat deze sintervlakte in feite iedere dag verder “groeide”!
De wandeling door de vallei: naar het Lake Rotomahana meer met de moerassige delta
Na ongeveer een kwartiertje bereikte ik een moerassig gebied in de buurt van het Lake Rotomahana meer: daar is de monding van de Waimangu Stream beek. Er was in de afgelopen tijd erg veel regen gevallen en dat was te merken aan de hoge waterstand in het moeras: het was maar goed dat het wandelpad hoger tegen de berghelling lag!
De naam Lake Rotomahana betekent in het Māori “warm meer”. Door deze relatief hoge temperatuur en de voedselrijkheid van het water zijn er enorm veel watervogels in het meer en in de delta. Ik zag een grote populatie van Zwarte zwanen (Cygnus atratus), die oorspronkelijk vanuit Australië in Nieuw-Zeeland zijn geïntroduceerd. Er wordt ook wel eens verondersteld dat de voorouders van deze zwanen de overtocht zelf hebben kunnen maken!
Normaal gesproken was het Natuurpad langs het meer een aardige optie geweest, maar niet nu: door de hoge waterstand was het niet meer begaanbaar en daarom afgesloten…
Vlak bij de aanlegsteiger voor de rondvaartboot stond op een informatiepaneel een kaart van het Lake Rotomahana meer van vóór de uitbarsting van 1886 en daarna. In rood zijn het oorspronkelijke Lake Rotomahana en het tot aan die tijd bestaande kleinere Lake Rotomakariri meer (dat “koud meer” betekent) afgebeeld. Het huidige meer is vele malen groter geworden!
De boottocht over het Lake Rotomahana meer en langs geisers
Bij de in 1974 gebouwde aanlegsteiger lag onze boot al te wachten! Zij heet de Ariki Moana en is vernoemd naar een van de Māorinederzettingen die bij de vulkaanuitbarsting zijn verwoest: Te Ariki, dat op de landstrook tussen dit meer en het Lake Tarawera meer, verder naar het noordoosten, had gelegen. Het zou een tocht van 45 minuten worden.
Op de noordelijke oever waren weer vele fumaroles, die ongetwijfeld met hun hete stoom de watertemperatuur op peil houden!
De schipper legde uit dat in het Waimangu Valley dal, maar ook in en rond het meer gestreefd wordt om zo weinig mogelijk exoten – planten én dieren – toe te laten. Hij wees op de vele dode sparren die op de berghellingen aan de zuidelijke oever van het meer stonden: hierbij is gif gebruikt… Het is wel een moeilijk te winnen strijd, omdat de zaden komen aanwaaien van de grote productiebossen in de buurt. Verder worden wilde zwijnen, herten, wallaby’s en andere geïntroduceerde dieren bestreden. Op de oever viel de gelige kleur van het gesteente op: dat is zgn. ignimbriet, dat ook wel smelttuf wordt genoemd, een gesteente dat wordt gevormd bij explosieve vulkaanuitbarstingen, waarbij magma een hoog silicaatgehalte heeft. Vanaf die afstand was niet te zien of daarop een grauwe rand lag: dit is de neerslag van wat de Mt. Tarawera in 1886 heeft uitgespuwd.
De Ariki Moana voer vervolgens een kleine baai in, waar het water veel rustiger was. Dit is de Star Hill Crater, die eerst een afzonderlijke krater was, maar nu onderdeel is geworden van het Lake Rotomahana meer. De krater zelf is ongeveer 70 meter hoog: 20 meter ligt onder de wateroppervlakte en 50 meter steekt er bovenuit. De krater heet zo, omdat de heuvel boven de waterspiegel na de uitbarsting van juni 1886 als eerste bereikt werd door iemand uit de expeditie die georganiseerd was door een krant uit Auckland, de Star. De schipper legde uit dat deze “baai” door de beschutte ligging ideaal is om te schuilen tegen stormen: als het heel hard waait, dan vaart hij de boot naar deze baai, gaat lekker op forel vissen en wacht dan tot de wind afneemt! Gisteren stond er inderdaad een flinke wind en dat was ook te zien aan de rimpeling van het water: de grens tussen het meer en de baai was duidelijk te zien.
Op verschillende momenten tijdens de rondvaart hadden we een mooi zicht op de Mt. Tarawera die in het noordoosten oprees. Daarbij was ook goed te zien waar de eruptie van 1886 had plaatsgevonden. Nu was alles weer helemaal groen en begroeid, maar toch gaf de grote “deuk” in de zuidwestelijke helling aan hoe heftig de uitbarsting was geweest. Aan deze uitbarsting was een periode voorafgegaan waarin de geothermische activiteit duidelijk toenam: hete bronnen en geisers spuwden meer water uit dan anders en sommige baaitjes in het meer waren onverwacht drooggevallen om vervolgens weer helemaal over te stromen… Enkele dagen voor de uitbarsting meenden toeristen tijdens een boottocht een waka wairua (een “spookkano”) te hebben gezien die vervolgens weer in de mist verdween: in deze kano hadden twee rijen mensen gestaan, gehuld in mantels, hun hoofd gebogen en grote veren van inheemse vogels in hun haar. Een Māori-leider uit de buurt legde dit uit als een teken van komend onheil en destructie… Tegenwoordig wordt het verschijnen van die kano geïnterpreteerd als een freak wave, die veroorzaakt was door bevingen onder de waterspiegel, maar toch! Nu waren wij het enige schip op het meer…
Een ander moment in de rondvaart was het varen langs de plek waar oorspronkelijk de Pink and White Terraces hadden gelegen in het Lake Rotomahana meer (dat toen nog veel kleiner was) : de sedimentafzettingen van mineralen en silica in de vorm van terrassen, die tot aan de verwoestende uitbarsting van de Mt. Tarawera in 1886 zo’n toeristenmagneet waren geweest en die als Achtste Wereldwonder waren beschouwd. De uitbarsting maakte een einde aan deze bijzondere formaties – dat dacht men in ieder geval tot een paar jaar geleden! Na het bestuderen van tot dan toe onbekende bronnen uit het midden van de 19e eeuw hebben deskundigen geconstateerd dat deze terrassen nog steeds bestaan, zij het begraven onder dikke lagen sediment in het meer.
De boot voer vervolgens naar een in eerste instantie niet erg interessant uitziende rotswand. De schipper legde de boot stil en zei dat we even moesten wachten, want deze geiser zou ieder zes minuten gaat werken… En ja hoor: nadat we eerst tegen een aanvankelijk kale rots hadden aangekeken, kwam de waterstraal in actie! Iedereen aan boord klikte en filmde erop los. Het was een bijzonder schouwspel…De schipper vertelde ook dat deze geiser alleen maar actief kon zijn als er genoeg water was – in de afgelopen achttien maanden had het erg veel geregend. Dat was ook duidelijk te zien geweest aan de hoge waterstand in de delta van de Waimangu Stream beek!
Terwijl deze geiser weer de tijd nodig had om opnieuw te gaan sproeien, voeren we verder naar de rotsformaties die de Steaming Rocks worden genoemd. Ook daar weer spoot de waterdamp uit de rotswand, net boven de waterspiegel. De rode kleur van de rotsen kwam door het hoge ijzergehalte. Dichterbij gekomen was ook de heldergele zwavelneerslag bij de openingen van de fumaroles goed zichtbaar…
Daarmee waren we bijna aan het einde gekomen van deze geweldige boottocht. Na nog een laatste blik achterom naar de Mt. Tarawera kwamen we weer bij de aanlegsteiger aan en hebben de schipper hartelijk bedankt voor de tocht en de uitgebreide en interessante uitleg.
Weer aan de wal klommen we in een wat aftandse (school)bus die ons met een paar tussenstops terugbracht naar het Informatiecentrum. Ik keek vanaf het punt waar ik vanochtend ook had gestaan nog een keertje over het glooiende en groene gebied met de vulkaan op de achtergrond en was erg tevreden over de invulling van deze dag. Bij terugkomst in Rotorua viel me de doordringende zwavelgeur wel weer erg op…!
Vanaf hier verder naar de volgende etappe in dit vulkanische gebied: naar het oudste nationale park van Nieuw-Zeeland, het National Park Tongariro met drie actieve vulkanen!
Geef een reactie